ΕΓΚΥΜΟΣΥΝΗ ΚΑΙ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ (Οδοντιατρικά προβλήματα - Οδοντοθεραπεία στην εγκυμοσύνη)

Οδοντιατρικά προβλήματα πριν την εγκυμοσύνη

Όπως εξηγήσαμε στην προηγούμενη ανάρτηση κάθε φλεγμονή στο στόμα μπορεί να επηρεάσει την σύλληψη , την μετέπειτα πορεία της εγκυμοσύνης καθώς και το βάρος του εμβρύου.

Αυτός είναι ο λόγος που επιβάλλει , τα οδοντιατρικά προβλήματα της μητέρας  όπως τερηδόνες , αποστήματα, συρίγγια , ουλίτιδα και περιοδοντίτιδα, να θεραπεύονται πολύ πριν την σύλληψη και να λαμβάνεται πρόνοια για κάθε περίπτωση πιθανού προβλήματος κατά την περίοδο των εννέα μηνών της εγκυμοσύνης.

Προβλήματα που θα εκδηλωθούν κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης θεραπεύονται πιο δύσκολα απ' ότι πριν την εγκυμοσύνη.

Ο λόγος είναι ότι στην φλεγμονή, στον πόνο και στα οιδήματα πιθανόν θα απαιτηθεί η χρησιμοποίηση φαρμάκων που καλό είναι να μην χρησιμοποιούνται κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Προληπτική θεραπεία

Όταν επισκεφθεί η μέλλουσα μητέρα τον οδοντίατρο, πριν την σύλληψη , πρέπει να του αναφέρει την πρόθεση της για εγκυμοσύνη ώστε  ο Οδοντίατρος της να το λαμβάνει υπόψιν του ως προς τον χρόνο θεραπείας και τις πιθανότητες δημιουργίας προβλήματος στο άμεσο μέλλον.

Σαν συμπέρασμα θα λέγαμε ότι πρέπει να λύνεται κάθε υπαρκτό η πιθανό πρόβλημα πριν την εγκυμοσύνη.

Στην περίπτωση της εγκυμοσύνης, ισχύει απόλυτα ότι  η οδοντιατρική πρόληψη πραγματικά προλαμβάνει σοβαρότερα προβλήματα.

Εγκυμοσύνη και αμάλγαμα

Ένα θέμα το οποίο  είναι πρωταρχικό για μένα είναι το εξής: 

Έχει γίνει πολύ λόγος και έχουν γραφτεί πολλά για τα σφραγίσματα αμαλγάματος (μαύρα σφραγίσματα) επειδή περιέχουν υδράργυρο.

Έμφραξη αμαλγάματος (μαύρο σφράγισμα)

Πολλά χρόνια πριν ( πάνω από 30 ) ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας  (ΠΟΥ) συστήνει την αφαίρεση τους   πριν την σύλληψη . Ειδικά σε περιπτώσεις που υπάρχουν πολλά. Το σκεπτικό είναι ότι ο υδράργυρος είναι από τα βαριά μέταλλα που πέραν των άλλων , διαπερνούν τον πλακούντα, με όλες τις συνέπειες αυτού του γεγονότος  για το έμβρυο.

Δυστυχώς αυτό παραβλέπεται από τους Γυναικολόγους καθώς και από αρκετούς συναδέλφους Οδοντιάτρους. Η δικαιολογία είναι ότι κατόπιν μελετών (?!!!) βγήκε το συμπέρασμα ότι η ποσότητα του υδραργύρου που απελευθερώνεται μετά το σφράγισμα είναι μικρή και επομένως δεν δημιουργεί πρόβλημα (!!!).

Γιατί αμάλγαμα?

Το θέμα είναι ότι ο υδράργυρος δεν παύει να είναι δηλητήριο είτε η ποσότητα του είναι μικρή είτε είναι  μεγάλη. Αν μπορούμε να τον αποφύγουμε ας τον αποφύγουμε . Έχομε τόσα ωραία και ασφαλή υλικά και δεν καταλαβαίνω τον λόγο, γιατί να μην χρησιμοποιούμε ασφαλή υλικά, ειδικά όταν έχομε μπροστά μας εγκυμοσύνη.

Όπως καταλαβαίνετε μετά από αυτό το τελευταίο, η έμφραξη των δοντιών πριν την εγκυμοσύνη δεν πρέπει να γίνει με αμάλγαμα ( μαύρο σφράγισμα). Σ’αυτήν  την περίπτωση το αμάλγαμα επειδή είναι πιο "φρέσκο" ο απελευθερούμενος υδράργυρος είναι περισσότερος και πιο δραστικός.

Οδοντιατρικά προβλήματα λόγω της εγκυμοσύνης

Κατά την διάρκεια τής εγκυμοσύνης παρατηρείται αυξημένη έκκριση πολλών και διαφορετικών ορμονών.

Αυτή η ορμονική  έκρηξη μπορεί να προκαλέσει πόνο, πρήξιμο, η ακόμη και αιμορραγία των ούλων της εγκύου. Πρόκειται για ένα πρόβλημα που διαρκεί όσο και η εγκυμοσύνη και λίγο μετά την περίοδο της λοχείας σιγά σιγά υποχωρεί .

Επουλίδα κύησης

Μετά την κανονική έναρξη της έμμηνου ρύσης   παρατηρείται σχεδόν εξαφάνιση των συμπτωμάτων.

Κατά το δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης μπορεί να εμφανιστεί η επουλίδα της κύησης (μικρά κόκκινα ογκίδια στην περιοχή των ούλων ή στον ουρανίσκο) τα οποία  εξαφανίζονται μόνα τους μετά τον τοκετό.

Επουλίδα κύησης

Αν δεν φύγουν μόνα τους σε εύλογο χρόνο , αφαιρούνται από τον Οδοντίατρο.

Αν κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης αυτή η επουλίδα ερεθίζεται , ματώνει έντονα και πονά, ειδικώς κατά την διάρκεια του βουρτσίσματος, τότε αφαιρείται  εύκολα με μια σχεδόν ανώδυνη επέμβαση.

Όλα αυτά τα ενοχλητικά προβλήματα είναι δυνατόν να μειωθούν με καλή υγιεινή. Επίσης  βοηθάει σημαντικά ο καθαρισμός των δοντιών σε οδοντίατρο , μια φορά, κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Η συχνή λήψη τροφής, γλυκών και κάθε είδους λιχουδιάς χωρίς την αντίστοιχη υγιεινή στο στόμα, σίγουρα θα δημιουργήσει προβλήματα στα ούλα με την οδοντική πλάκα που θα δημιουργηθεί και θα πυροδοτήσει πόνο σε προϋπάρχουσες τερηδόνες η θα βλάψει άλλα ανέπαφα δόντια.

Καλό βούρτσισμα

Επίσης σοβαρό πρόβλημα δημιουργείται σε περιπτώσεις πολλών εμετών εκ μέρους της εγκύου. Τα οξέα του στομάχου ρίχνουν πάρα πολύ το PΗ (οξύτητα) της στοματικής κοιλότητας με αποτέλεσμα την διάβρωση των δοντιών και την σοβαρή  καταστροφή τους.

Γι΄ αυτό τόν λόγο είναι απαραίτητη η καλή πλύση των δοντιών αμέσως μετά την εκδήλωση εμετού και η χρήση κάποιου φθοριούχου διαλύματος.

Οδοντιατρικά προβλήματα και η αντιμετώπιση τους κατά την  διάρκεια της εγκυμοσύνης

Αν δεν έχει υπάρξει προγεννητικός οδοντιατρικός έλεγχος και θεραπεία πριν την σύλληψη, είναι πιθανόν να εκδηλωθούν διάφορα οδοντιατρικά προβλήματα. 

Είναι δυνατόν να υπάρξουν πόνοι η οιδήματα από τα  δόντια η τα ούλα, διαφόρου αιτιολογίας .

Η ιδανικότερη περίοδος για επίσκεψη στον οδοντίατρο είναι το δεύτερο τρίμηνο, διότι σχεδόν όλα τα συστήματα εμβρύου είναι ολοκληρωμένα .

Η αντιμετώπιση των προβλημάτων πρέπει να γίνεται με τα πιο ήπια μέσα. Οπωσδήποτε  είναι απαραίτητη η συνεργασία του Γυναικολόγου με τον Οδοντίατρο ειδικώς σε περιπτώσεις που υπάρχουν προβλήματα κατά την εγκυμοσύνη.

Στο α’ τρίμηνο της εγκυμοσύνης καλό είναι να αποφεύγεται η λήψη φαρμάκων , αναισθητικών και ειδικά αντιβιοτικών τα οποία διαπερνούν τον πλακούντα .
Γενικώς πρέπει ν'αποφεύγεται κάθε ταλαιπωρία  ειδικά στο πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης και ακόμη περισσότερο  όταν υπάρχει ιστορικό  αποβολών .

Οι οδοντιατρικές εργασίες στο πρώτο τρίμηνο πρέπει να είναι οι εντελώς απαραίτητες με σκοπό ένα και μόνο .Την απαλλαγή της πασχούσης από τον πόνο και την πρόληψη μίας φλεγμονής η οποία μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στο έμβρυο και στην εγκυμονούσα.

Δυσχρωμία τετρακυκλινών

Πρέπον είναι σε περίπτωση μεγάλης και πιεστικής  ανάγκης για λήψη αντιβιοτικών , πρέπει να αποφεύγεται η λήψη τετρακυκλινών διότι αυτή θα δημιουργήσει αισθητικά προβλήματα (έντονες δυσχρωμίες ) στα δόντια του παιδιού.

Ακτινοπροστασία

Επίσης δεν θα πρέπει γίνεται λήψη οδοντιατρικών ακτινογραφιών . Σε περίπτωση ανάγκης πρέπει να γίνεται με κάλυψη με ειδική μολύβδινη ασπίδα (ποδιά) της περιοχής της κοιλιάς της εγκύου.

Στο β' τρίμηνο της κύησης είναι δυνατή και επιτρεπτή  κάθε οδοντιατρική εργασία (Καθαρισμός, θερ. ουλίτιδας, σφραγίσματα. απονευρώσεις , εξαγωγές, γέφυρες κλπ). 

Απαραίτητη βέβαια η λήψη μέτρων ώστε να αποτραπεί η έντονη ταλαιπωρία και ισχυρός πόνος της εγκύου . Επίσης η χρήση φαρμάκων πρέπει να γίνεται με μέτρο.

Σε περίπτωση ιστορικού αποβολών ο Οδοντίατρος πρέπει να είναι πολύ προσεκτικός και πάντοτε σε συνεννόηση με τον Γυναικολόγο ν' αντιμετωπίζει κάθε πρόβλημα .
   Εν ανάγκη η όλη θεραπεία πρέπει ν’ αναβληθεί για μετά τον τοκετό.
 Οπωσδήποτε δεν θα πρέπει η μέλλουσα μητέρα να αδιαφορήσει για περιπτώσεις φλεγμονών , πόνων και οιδημάτων. Μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο ακόμη και η ζωή του εμβρύου και της εγκύου.
Απευθυνθήτε στον Οδοντίατρο σας. Αυτός γνωρίζει καλύτερα! 

Το γ' τρίμηνο καλό είναι να ακολουθείται η τακτική του α' τριμήνου ώστε ν’ αποφευχθεί πρόωρος τοκετός .

Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται το αμάλγαμα (μαύρα σφραγίσματα)  ως υλικό έμφραξης. όπως αναφέραμε στην προηγουμένη ανάρτηση , διότι ο υδράργυρος διαπερνά τον πλακούντα με όλες τις πιθανές δυσμενείς επιπτώσεις αυτού του γεγονότος.

Ο Οδοντιατρικός δωδεκάλογος της εγκύου

Όλα τα πιο πάνω μπορούν να συνοψισθούν στα εξής:

1. Θεραπεύσετε πριν την εγκυμοσύνη κάθε οδοντιατρικό πρόβλημα (μικρό η μεγάλο) στα πλαίσια του προγεννητικού ελέγχου.

2. Βγάλτε τα παλιά μαύρα σφραγίσματα.

3. Σωστή διατροφή με ελάχιστα γλυκά και λιχουδιές και όχι βέβαια ανάμεσα στα γεύματα.

4. Καλή υγιεινή του στόματος με χρήση φθοριούχου οδοντόπαστας τουλάχιστον 3 φορές την ημέρα.

5. Μετά από κάθε εμετό πλύνετε καλά το στόμα σας με φθοριούχο οδοντόπαστα.

6. Καθαρίστε τα δόντια σας στον Οδοντίατρο μεταξύ 3ου και 6ου μήνα κύησης.

7. Εάν είναι απαραίτητη η οδοντιατρική θεραπεία αναφέρεται στον Οδοντίατρο σας πιθανά προβλήματα στην κύηση καθώς και πιθανό ιστορικό αποβολών.

8. Μέχρι τον 3ο μήνα η επέμβαση εκ μέρους του Οδοντιάτρου πρέπει να είναι η εντελώς απαραίτητη και σε συνεργασία πάντοτε  με τον Γυναικολόγο .

9. Μεταξύ 3ου και 6ου μήνα κάντε ότι είναι απαραίτητο χωρίς άγχος άλλα πάντοτε  στα όρια του μέτρου.

10.  Η εμφανιζόμενη επουλίδα και προβλήματα στα ούλα μετά τον 3ο μήνα είναι αθώα αν και ενοχλητικά.

11. Μεταξύ 6ου και 9ου μήνα επιτρέπεται η οδοντοθεραπεία με προσοχή για αποφυγή προώρου τοκετού.

12. Η θεραπεία κάθε φλεγμονής δοντιού η ούλων (ουλίτιδας η περιοδοντίτιδας) πριν την σύλληψη και η διατήρηση καλής στοματικής υγείας κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, προλαμβάνει καθυστερήσεις σύλληψης, αποβολές, πρόωρους τοκετούς , ελλιποβαρή  νεογνά και πιθανές επιπλοκές κατά την διάρκεια της κύησης.

Εν κατακλείδι :

Η σωστή διατροφή ,η καλή στοματική υγεία και η  συνεργασία με τον Γυναικολόγο και τον Οδοντίατρο   θα συμβάλλει ώστε να  έρθει στον κόσμο ένα υγιές μωρό προς μεγάλη ευτυχία των γονέων.

Κριτσωτάκης Σταύρος

Χειρ. Οδοντίατρος

DDS ΕΚΠΑ 

                                                                                                                      Κριτσωτάκη Μαρία Ειρήνη

                                                                                                       Φοιτ. Οδοντιατρικής  Σχολής ΕΚΠΑ