Τρίτη 1 Σεπτεμβρίου 2020

ΜΑΓΙΑ


Οι Μάγιας ήταν ένας ειρηνικός λαός με πολύ ανεπτυγμένο πολιτισμό που κατοικούσαν στην χερσόνησο Γιουκατάν, καθώς και τη σημερινή Γουατεμάλα και την Ονδούρα. Η ιστορία του έθνους άρχισε περίπου το 2500 π.Χ., αλλά ο πολιτισμός άκμασε περίπου από το 300 μ.Χ. μέχρι περίπου 900 μ.Χ.
Μεταξύ των άλλων είχαν αναπτύξει την μεταλλουργία και ειδικώς στην κατεργασία χρυσού , αργύρου και χαλκού καθώς επίσης την κατεργασία πολυτίμων και ημιπολύτιμων λίθων.
Παρά αυτές τις δεξιότητες που είχαν , δεν εκτελούσαν οδοντιατρικές θεραπείες και αποκαταστάσεις.
Είχαν αναπτύξει μια δεξιότητα διακόσμησης των δοντιών με την προσθήκη ενθέτων μικρών ημιπολύτιμων λίθων στις επιφάνειες των προσθίων δοντιών .
Αυτές οι δεξιότητες που ανεπτύχθησαν  στα δόντια ήταν  για φυλετικούς, αισθητικούς , τελετουργικούς  ή  θρησκευτικούς λόγους. 
Επίσης πίστευαν ότι με την προσθήκη αυτών των ημιπολύτιμων λίθων στα δόντια τους αυξανόταν η πνευματικότητα και επομένως η δυνατότητα επικοινωνίας με τους θεούς!
Η διαδικασία που ακολουθούσαν ήταν η εξής:
Δημιουργούσαν μικρές κοιλότητες όσο το μέγεθος των πετραδιών με αυτοσχέδια υποτυπώδη  τρυπάνια τα οποία  κινούνταν με περιδίνηση με τα χέρια ή  μέσω ενός σχοινιού όπως διακρίνεται στην φωτογραφία.









Η μύτη του τρυπανιού ήταν από οψιανό (η οψιδιανός) και ως λειαντικό μέσο σκόνη χαλαζία αναμεμιγμένης με νερό.
Με τον τρόπο αυτό σχηματιζόταν μια μικρή τρύπα στην εξωτερική (χειλική) επιφάνεια της αδαμαντίνης (σμάλτο) ως επί το πλείστον των προσθίων δοντιών. Η τρύπα αυτή ηταν ανάλογη της διαμέτρου και του μεγέθους της πολύχρωμης πέτρας.
Αυτά τα ένθετα μικρών εγχρώμων ημιπολύτιμων  λίθων ήταν από διάφορα ορυκτά, όπως:
·        Σιδηροπυρίτης (θειούχος σίδηρος) με χρώμα χρυσό.
·        Αιματίτης (Οξείδιο του τρισθενούς σιδήρου  -γνωστή και ως η πέτρα του αίματος) με χρώμα κιτρινέρυθρη η αιματέρυθρη .
·        Τυρκουάζ (ένυδρο φωσφορικό άλας του αργιλίου και του χαλκού,) με χρώμα γαλαζοπρασινο.
·        Χαλαζίας (οξείδιο πυριτίου)με πολλά χρώματα όπως Ιώδες , Κίτρινο , Σκούρο καφέ , μελανόφαιο , Πρασινωπό, Διάφανό, ρόζ.
·        Σερπεντίνης (πολύμορφα πυριτικά ορυκτά) με χρώμα Ελαιοπράσινο, κίτρινο ή χρυσοκίτρινο, καστανό, μαύρο, η λευκό.
·        Νεφρίτης (Ασβέστιο του μαγνησίου και του πυριτίου)με χρώμα σκούρο πράσινο (μερικές φορές κίτρινο-καφέ ή λευκό) και
·        Κιννάβαρις (θειούχος υδράργυρος) με κόκκινο χρώμα.
Εν συνεχεία γινόταν η τοποθέτηση και η συγκόλληση των ενθέτων μ’ ένα είδος κόλλας- τσιμέντου από φωσφορικό ασβέστιο, φυσικές ρητίνες και σκόνη από οστά. Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτή η κόλλα ήταν τόσο ισχυρή η οποία έχει αντέξει χιλιάδες χρόνια μέχρι τώρα.
Ένας άλλος τρόπος διακόσμησης των δοντιών ήταν η δημιουργία εντομών, εγκοπών, αυλακώσεων  και  αναγλύφων  στα πρόσθια δόντια  με τέτοιο τρόπο ώστε να ταιριάζουν επακριβώς τα πάνω με τά κάτω δόντια.
Έχουν ταυτοποιηθεί περισσότερα από πενήντα τέτοια διαφορετικά μοτίβα .
Η διαδικασία αυτή της τοποθέτησης των διακοσμητικών λίθων η της διακοσμητικής λάξευσης , γινόταν σε ζωντανά δόντια και βέβαια επειδή η διαδικασία ήταν επώδυνη θα χρησιμοποιούσαν κάποιο τοπικό αναισθητικό με βάση διάφορα βότανα ώστε να αμβλυνθεί ο πόνος.
Σίγουρα οι “οδοντίατροι” της εποχής γνώριζαν την ανατομία των δοντιών ώστε ήξεραν που να τρυπήσουν και που να κόψουν και πόσο βαθιά ώστε να μην πειράξουν τον πολφό , να μην  σπάσει το δόντι , να μην  δημιουργήσουν μόλυνση και να μην απολεσθεί το δόντι.
Αυτό βέβαια δεν απέκλεισε τις περιπτώσεις δημιουργίας νεκρώσεων σε δόντια και επομένως διαφόρων μορφών ακρορριζικών αλλοιώσεων όπως έχει αποδειχθεί από τα αρχαιολογικά ευρήματα.
Τα πιο πάνω είναι αποτελέσματα πρόσφατης ανάλυσης χιλιάδων δοντιών που εξετάσθηκαν  στις συλλογές του Εθνικού Ινστιτούτο Ανθρωπολογίας και Ιστορίας του Μεξικού και του Ινστιτούτου Ανθρωπολογίας και Ιστορίας της  Ονδούρας.
 Χαρακτηριστικό το κρανίο του ένατου αιώνα μ.Χ πού βρέθηκε στην περιοχή Τσιάπας  του Μεξικού με πολλά ένθετα νεφρίτη και τυρκουάζ , όπως επίσης και τα κρανία που βρέθηκαν στην περιοχή Copan της Ονδούρα .
Μία επίσης χαρακτηριστική και ενδιαφέρουσα περίπτωση είναι αυτή της αντικατάστασης η επικάλυψη δοντιών η προσθήκη απολεσθέντων δοντιών με δόντια από άλλους ανθρώπους η από ζώα.

Οι Ίνκας και Αζτέκοι δεν διακοσμούσαν τα δόντια τους αλλά είχαν συνειδητοποιήσει την θεραπευτική αξία διαφόρων βοτάνων , ειδικά της ρητίνης ενός δένδρου του Περού,  σε περιπτώσεις πόνων στο στόμα. Επίσης τα χρησιμοποιούσαν  για θεραπευτικούς λόγους στα ούλα .
Επίσης σύμφωνα με τα στοιχεία που υπάρχουν χρησιμοποιούσαν τον καυτηριασμό σαν θεραπευτικό μέσο σε περιπτώσεις φλεγμονών των ούλων.

Μαρία Ειρήνη Κριτσωτάκη
Χειρ. Οδοντίατρος 
DDS ΕΚΠΑ



Κυριακή 2 Οκτωβρίου 2016

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ: Κακοσμία του Στόματος




Κακοσμία του Στόματος :Αίτια και αντιμετώπιση

ΤΙ ΕΙΝΑΙ:

Κακοσμία είναι η δυσάρεστη (οσμή) αναπνοή που προέρχεται από τη στοματική κοιλότητα.
ΑΙΤΙΑ :
Οι πιο συχνές αιτίες κακοσμίας βρίσκονται στην στοματική κοιλότητα (τοπικά αίτια), αλλά υπάρχουν και πολλές εξωστοματικές πηγές κακοσμίας.
ΤΑ ΤΟΠΙΚΑ ΑΙΤΙΑ:
Στο 85% - 95% των περιπτώσεων η κακοσμία προέρχεται από το στοματικό περιβάλλον και στους πιο σημαντικούς υπεύθυνους παράγοντες περιλαμβάνονται, τα μικρόβια που φυσιολογικά υπάρχουν στο στόμα, τα υπολείμματα τροφών καθώς και η ποσότητα και ποιότητα του σάλιου που παράγεται.

  • Συγκεκριμένα η κακή στοματική υγιεινή που δεν απομακρύνει  την μεγάλη ποσότητα οδοντικής πλάκας με  το βούρτσισμα των δοντιών.
  • Τα τερηδονισμένα (χαλασμένα) δόντια που δεν έχουν σφραγισθεί και μέσα στις δημιουργημένες τρύπες μαζεύονται μικρόβια και υπολείμματα τροφών.
  • Τα νοσήματα των ούλων (ουλίτιδα, περιοδοντίτιδα, ελκονεκρωτική ουλίτιδα) τα οποία δεν θεραπεύονται οριστικά.
  • Προσθετικές εργασίες που λόγω κακοτεχνίας ή λόγω θραύσεως,   μαζεύουν τροφές που δεν απομακρύνονται ούτε με την βούρτσα.
  •  Οδοντοστοιχίες που δεν καθαρίζονται καθημερινά ή / και παραμένουν στο στόμα όλο το 24ωρο.
  •  Υπολείμματα τροφών στη ράχη της γλώσσας ιδιαίτερα στο οπίσθιο τμήμα, διάφορες ελκώσεις, και λοιμώξεις του στόματος.
  • Μειωμένη ποσότητα ή κακή ποιότητα σάλιου .
  • Και τέλος το υπερβολικό κάπνισμα.
Όλα τα παραπάνω αποτελούν τις κυριότερες αιτίες δυσοσμίας του στόματος.
ΑΛΛΑ ΑΙΤΙΑ ΚΑΚΟΣΜΙΑΣ:
Συστηματικά νοσήματα, φάρμακα, τροφές αλλά και ιδιοπαθείς και ψυχογενείς παράγοντες μπορεί να οδηγήσουν σε δυσάρεστη οσμή από το στόμα.
ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΚΑΙ  ΚΑΚΟΣΜΙΑ:
Νοσήματα της ρινικής κοιλότητας (μύτης) όπως ιγμορίτιδα, ρινικοί πολύποδες και των αμυγδαλών έχουν την πρώτη θέση.
Νοσήματα επίσης του φάρυγγα και του οισοφάγου (γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, πεπτικό έλκος), νοσήματα των πνευμόνων, των νεφρών, του ήπατος, ο σακχαρώδης διαβήτης, εμπύρετα νοσήματα και ο καρκίνος του στόματος και του φάρυγγα προκαλούν κακοσμία.
Νοσήματα που προκαλούν ξηροστομία , άμεσα ή έμμεσα λόγω των φαρμάκων που λαμβάνονται για την θεραπεία τους πχ. παρενέργεια ορισμένων παθήσεων συμπεριλαμβανομένου του συνδρόμου Sjogren , του HIV/AIDS, της νόσου του Αλτσχάιμερ, του διαβήτη, της αναιμίας, της κυστικής ίνωσης, της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, της υπέρτασης, του εγκεφαλικοί επεισοδίου και της παρωτίδας .
Επίσης θεραπείες που σαν παρενέργειες έχουν την ξηροστομία  λογω βλάβης των σιαλογόνων αδένων πχ ακτινοβολίες στην περιοχή του στόματος , της κεφαλής και του λαιμού, χημειοθεραπεία για καρκίνο κλπ
Χειρουργικές επεμβάσεις και τραυματισμοί που έχουν σαν αποτέλεσμα την καταστροφή του νεύρου της περιοχής των σιαλογόνων αδένων.
ΦΑΡΜΑΚΑ ΚΑΙ ΤΡΟΦΕΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΔΥΣΑΡΕΣΤΗ ΑΝΑΠΝΟΗ:
Φάρμακα που περιέχουν ιώδιο και χλώριο ή προκαλούν ξηρότητα στο στόμα οδηγούν σε κακοσμία.
Φάρμακα ή τροφές, επίσης, που περιέχουν θείο ευθύνονται για δυσοσμία.
Φάρμακα που δημιουργούν διόγκωση των ούλων (πχ Αντιεπιληπτικά, Πίεσης, Ανοσοκατασταλτικά, Αντισυλληπτικά κλπ) και επιδεινώνουν την στοματική κοιλότητα με σημεία όπου αναπτύσσονται μικροβιακές αποικίες υπεύθυνες για την κακοσμία.
Στοματοπλύματα με βάση το οινόπνευμα , προσωρινά ναι  μεν δημιουργούν μια ευχάριστη αναπνοή αλλά λόγω οινοπνεύματος δημιουργείται εν συνεχεία ξηροστομία η οποία επιτείνει το πρόβλημα.
Το σκόρδο, το κρεμμύδι, το μπρόκολο, είναι γνωστές τροφές που οδηγούν σε δύσοσμη αναπνοή.
“ΙΔΙΟΠΑΘΗΣ ΚΑΚΟΣΜΙΑ”
Ιδιοπαθής κακοσμία θεωρείται εκείνη όπου δεν μπορεί να προσδιοριστεί η ακριβής αιτία. Παρατηρείται σε άτομα στα οποία δεν υπάρχουν τοπικά ή γενικά αίτια, δεν παίρνουν φάρμακα που προκαλούν κακή αναπνοή και όμως αναδύεται δυσάρεστη οσμή από το στόμα τους.
Στις περιπτώσεις αυτές, για άγνωστους λόγους, διαταράσσεται η οικολογία της μικροβιακής χλωρίδας της στοματικής κοιλότητας και έτσι αναπτύσσονται περισσότερα αναερόβια μικρόβια τα οποία παράγουν μεταβολικά προϊόντα που είναι δύσοσμα.
Αυτού του είδους η κακοσμία υποχωρεί με τη χορήγηση φαρμάκων που στρέφονται εναντίον των αναερόβιων μικροβίων.
“ΨΥΧΟΓΕΝΗΣ” ΚΑΚΟΣΜΙΑ:
Όπως ορισμένα άτομα δεν αντιλαμβάνονται ότι παρουσιάζουν κακοσμία, έτσι σε άλλα υπάρχει η έμμεση ιδέα ότι μυρίζει άσχημα το στόμα τους και ζουν με αυτή τη φοβία. Η κατάσταση χαρακτηρίζεται ως “κακοσμοφοβία” και οδηγεί τα άτομα αυτά σε υπερβολές όπως σε υπερβολικό βούρτσισμα των δοντιών, σε συνεχή χρήση οδοντότσιχλας ή καραμέλας ακόμα σε απομόνωση με δυσάρεστες επιπτώσεις στην κοινωνική και επαγγελματική τους ζωή.
ΠΟΤΕ ΕΙΝΑΙ ΠΙΟ ΕΝΤΟΝΗ Η ΚΑΚΟΣΜΙΑ ΤΟΥ ΣΤΟΜΑΤΟΣ;
Είναι συνήθως πιο έντονη το πρωί που ξυπνάμε πριν από το βούρτσισμα των δοντιών, στα μεσοδιαστήματα μεταξύ γευμάτων, μετά από κατάχρηση καρυκευμάτων, αλκοόλ και υπερβολικό κάπνισμα.
ΟΥΣΙΕΣ ΚΑΙ ΜΙΚΡΟΒΙΑ ΠΟΥ ΕΥΘΥΝΟΝΤΑΙ :
Οι κυρίως υπεύθυνες ουσίες για την κακοσμία είναι θειούχες ενώσεις (μεθυλ-μερκαπτάνη, ινδόλη, σκατόλη, πτωμαΐνη κ.α.) που παράγονται κατά την αποδόμηση πρωτεϊνών υπολειμμάτων τροφών που παραμένουν στο στόμα.
Σε αυτή τη διαδικασία συμμετέχουν Gram αρνητικά αναερόβια μικρόβια που υπάρχουν φυσιολογικά στο στόμα κυρίως στο πίσω τμήμα της ράχης της γλώσσας και στους περιοδοντικούς θυλάκους (ούλα).
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΑΚΟΣΜΙΑΣ:
Εάν η αιτία της κακοσμίας του στόματος προσδιοριστεί τότε αντιμετωπίζεται με επιτυχία.
Η κακή αναπνοή μπορεί να έχει δυσάρεστες συνέπειες στις κοινωνικές επαφές του ασθενούς και στην επαγγελματική του δραστηριότητα.
Επηρεάζει τη ψυχολογία του με τάσεις απομόνωσης και αποφυγή του ερωτικού του συντρόφου.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΑΚΟΣΜΙΑΣ
Ο ασθενής με κακοσμία πρέπει κατ' αρχήν να συμβουλευτεί τον οδοντίατρό του ή τον ειδικό στοματολόγο, ο οποίος θα προσδιορίσει την ακριβή αιτία της δύσοσμης αναπνοής.
Εάν τα αίτια είναι τοπικά, γεγονός το οποίο συμβαίνει στην πλειοψηφία των περιπτώσεων (95%), τότε οι βασικές αρχές αντιμετώπισης είναι οι παρακάτω:
· Σχολαστική στοματική υγιεινή
· Θεραπεία των νοσημάτων των ουλών
· Αποκατάσταση οδοντικών προβλημάτων
· Συστηματικό βούρτσισμα και καθαρισμός της ράχης της γλώσσας με ειδικά ξέστρα (tongue cleaner)
· Τοπική εφαρμογή σκευασμάτων που απελευθερώνουν οξυγόνο και περιορίζουν τον αριθμό των gram- αρνητικών μικροβίων.
· Τακτική χρήση στοματικών διαλυμάτων που δεν περιέχουν οινόπνευμα.
· Συστηματική χορήγηση αντιβιοτικών που επιδρούν στα gram– αρνητικά βακτήρια υπό ορισμένες προϋποθέσεις και εφόσον κριθεί απαραίτητο από τον ειδικό στοματολόγο.
· Πρόσφατα κυκλοφορούν στο εμπόριο ειδικές καραμέλες κατά της κακοσμίας, η συμβολή των οποίων παραμένει να τεκμηριωθεί.
· Η χρήση τσίχλας (όταν δεν περιέχει ζάχαρη) και εφ όσον έχουμε καλή στοματική υγιεινή και οδοντιατρική θεραπεία των αιτίων , βελτιώνουν την κακοσμία διότι αφαιρούν τα μικρά υπολείμματα των τροφών και αυξάνει την ροή σάλιου   με τελικό αποτέλεσμα τη έκπλυση των υπολειμμάτων των τροφών και την αντιμετώπιση των μικροβίων μέσω των αντισωμάτων που περιέχει.
· Από την άλλη πλευρά η χρήση καραμέλας , τσίχλας, αποσμητικού  spray στόματος  ή στοματοπλυμάτων (ειδικά αυτών με οινόπνευμα)  δεν προσφέρει, διότι όλα αυτά τα σκευάσματα απλώς καλύπτουν το πρόβλημα προσωρινά,  δεν έχουν κανένα πρακτικό  αποτέλεσμα και διότι δεν  το εκριζώνουν οριστικά όπως θα γινόταν με οδοντιατρική παρέμβαση.
·  Εάν οι πηγές της κακοσμίας δεν εντοπίζονται στη στοματική κοιλότητα τότε ο ασθενής παραπέμπεται από τον Οδοντίατρο  σε γιατρούς άλλων ειδικοτήτων (ωτορινολαρυγγολόγο, γαστρεντερολόγο, πνευμονολόγο. κ.λ.π) με τους οποίους απαιτείται συνεργασία.


Κείμενο-Βιβλιογραφική Έρευνα:
Μαρία Ειρήνη  Κριτσωτάκη
Φοιτ. Οδοντιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ
Επιμέλεια:
Κριτσωτάκης Σταύρος
Χειρ.Οδοντίατρος


Τρίτη 1 Δεκεμβρίου 2015

ΟΙ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΚΑΚΗΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ ΤΟΥ ΣΤΟΜΑΤΟΣ

Αρχή φόρμας
Η ΚΑΚΗ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΥΓΙΕΙΝΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΟΚΑΛΕΣΕΙ ΝΟΣΟΥΣ, ΑΠΟ ΑΝΟΙΑ ΜΕΧΡΙ ΠΝΕΥΜΟΝΙΑ ΚΑΙ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ.


Δεν αφιερώνετε και πολύ χρόνο στην φροντίδα των δοντιών σας;


Περισσότεροι   από τους μισούς Έλληνες δεν χρησιμοποιούν οδοντικό νήμα και μόνο 1 στους 5 βουρτσίζει τα δόντια του δύο φορές την ημέρα.!!
Άρα δεν είστε μόνος.
Η στοματική υγιεινή είναι ιδιαίτερα σημαντική.
Η  κακή υγιεινή του στόματος κατηγορείται ως υπαίτιος ή συνένοχος  ή  τουλάχιστον ότι  επηρεάζει την γενικότερη υγεία του ανθρώπου και να συσχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με την  εμφάνιση ή επιδείνωση σοβαρών ασθενειών και καταστάσεων που έχουν σχέση με την σωματική , νοητική και ψυχική υγεία του.
Πχ έχει άμεση συσχέτιση  με την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων, την ανάπτυξη νόσων του αναπνευστικού, τη γέννηση ελλιποβαρών βρεφών από τις μητέρες,
Η περιοδοντική νόσος επηρεάζει αμφίδρομα τη ρύθμιση και τις επιπλοκές του σακχαρώδη διαβήτη, την εκδήλωση επιληψίας  και πολλά άλλα ,
Αναλυτικά
Ø Ουλίτιδα και περιοδοντίτιδα
Η έλλειψη στοματικής υγιεινής οδηγεί στις δύο αυτές παθήσεις του στόματος.
Ουλίτιδα κατ αρχάς και η οποία εν συνεχεία εξελίσσεται σε περιοδοντίτιδα 
Η περιοδοντίτιδα είναι μία από τις κυριότερες παθήσεις της στοματικής κοιλότητας, η οποία αποτελεί προάγγελο σοβαρών ασθενειών σε ζωτικά όργανα του ανθρώπινου οργανισμού.
Πρόκειται για μία σοβαρή φλεγμονή των ούλων, η οποία προκαλεί βλάβη στο οστό, που στηρίζει τα δόντια. Επιδημιολογικές μελέτες δείχνουν ότι 44%-57% του συνολικού πληθυσμού εμφανίζουν μέτριας βαρύτητας περιοδοντική νόσο, ενώ περίπου 10% παρουσιάζουν βαρύτερες μορφές της νόσου.
Τα μικρόβια που προκαλούν την περιοδοντίτιδα εισβάλλουν στο αίμα και μεταφέρονται σε ζωτικά όργανα προκαλώντας λοιμώξεις.
Αλλά ίσως θα πρέπει να λάβετε υπ’ όψιν σας ότι η φροντίδα των δοντιών και των ούλων, δεν σας προφυλάσσει μόνο από την τερηδόνα και την κακή αναπνοή. Η καθαριότητα του στόματος είναι άμεσα συνδεδεμένη με την καλή γενική υγεία του οργανισμού.
Τα ούλα σας δεν θα πρέπει να ματώνουν, ούτε να είναι πρησμένα και κόκκινα. Όσοι έχετε παρατηρήσει κάτι τέτοιο να ξέρετε ότι έχετε ουλίτιδα, δηλαδή φλεγμονή των ούλων, η οποία οφείλεται στα μικρόβια που υπάρχουν στα υπολείμματα τροφών και στην πέτρα που είναι προσκολλημένη στα δόντια σας.
Αν η κατάσταση αυτή δεν αντιμετωπιστεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί η φλεγμονή να προχωρήσει στο οστό που στηρίζει τις ρίζες των δοντιών και να το κάνει να απορροφηθεί, με αποτέλεσμα τη σταδιακή αύξηση της κινητικότητας και την απώλεια των δοντιών. Η φλεγμονή του στηρικτικού οστού των δοντιών ονομάζεται περιοδοντίτιδα.
Η περιοδοντίτιδα πολύ γρήγορα θα οδηγήσει σε αποστήματα , υποχώρηση των ούλων , ευαισθησία των δοντιών  και  κινητικότητα των δοντιών .
Ø Κακοσμία του στόματος
Η κακοσμία του στόματος , μπορεί να έχει διάφορες αιτίες, αλλά στην πρώτη θέση είναι η κακή υγιεινή του στόματος και των δοντιών. Τα υπολείμματα τροφών που μένουν στο στόμα, αρχίζουν να αποσυντίθενται και να μυρίζουν. Όσο λιγότερο βουρτσίζετε, τόσο πιο πολλά μικρόβια αναπτύσσονται και προκαλούν δυσοσμία.
Επίσης κάποιοι άνθρωποι έχουν πιο βαθιές αυλακώσεις στην επιφάνεια της γλώσσας, οι οποίες βοηθούν στην κατακράτηση μικροβίων, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη δυσοσμία. Αν έχετε τέτοιες βαθιές αύλακες στην γλώσσα, συνίσταται μετά το βούρτσισμα των δοντιών να καθαρίζετε και τη γλώσσα με ειδικά ξέστρα που μπορείτε να βρείτε στα φαρμακεία.
Ø Τερηδόνες
Κακή Υγιεινή του στόματος  σε συνδυασμό με διατροφή πλούσια σε υδατάνθρακες και ειδικά σε ζάχαρη θα οδηγήσουν αργά ή γρήγορα σε τερηδονισμό των δοντιών ,  ξεκινώντας από τα ενδιάμεσα των δοντιών και από τις αυλακώσεις των δοντιών .
Η τερηδόνα αργά η γρήγορα θα οδηγήσει σε καταστροφή κατ αρχάς της αδαμαντίνης , εν συνεχεία της οδοντίνης και τέλος στην καταστροφή όλου του δοντιού.

Ø Πόνος
Η τερηδόνα με την καταστροφή της οδοντίνης θα οδηγήσει  στην ευαισθησία των δοντιών στο κρύο και στο ζεστό εν συνεχεία  σε αμβλύ και μετά  σε οξύ πόνο ο οποίος μπορεί να φτάσει σε ανυπόφορο σημείο .


ØΑποστήματα
Η κατ εξακολούθηση παραμέληση των δοντιών θα οδηγήσει σε νέκρωση των πολφών (νεύρων ) των δοντιών που θα οδηγήσει σε οδοντοφατνιακά αποστήματα  και  πολλές φορές σε πολύ άσχημες και επικίνδυνες καταστάσεις που μπορεί να απειλήσουν μέχρι και την ζωή του ασθενούς.


Ø Απώλεια των δοντιών
Η κακή υγιεινή που θα οδηγήσει σε τερηδόνες και σε περιοδοντίτιδα  αν συνεχισθεί θα έχει σαν αποτέλεσμα την απώλεια των δοντιών είτε από την πλήρη καταστροφή  της οδοντικής της ουσίας είτε από την ακραία κινητικότητα που εκδηλώνεται στην τελευταία φάση της περιοδοντίτιδας , πριν την απώλεια(εξαγωγή ) των δοντιών.

Ø Καρδιοαγγειακά νοσήματα
Τα τελευταία χρόνια, μεγάλες επιδημιολογικές μελέτες έδειξαν συσχέτιση ανάμεσα στην παρουσία περιοδοντίτιδας και την εμφάνιση καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Οι διάφορες ουσίες, που εκκρίνονται από τα παθογόνα μικρόβια, προκαλούν δυσλειτουργία του ενδοθηλίου, που είναι γνωστό ότι αποτελεί την αρχή της αθηροσκληρωτικής διαδικασίας. Μάλιστα, εκτιμάται ότι όσοι πάσχουν από περιοδοντική νόσο διατρέχουν 2-7 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων (οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, εγκεφαλικό επεισόδιο και αθηροσκλήρωση).
Πολλές μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να υπάρχει σχέση μεταξύ της ουλίτιδας και περιοδοντίτιδας και των καρδιακών νοσημάτων, με κοινό χαρακτηριστικό την ύπαρξη φλεγμονής. 
«Η βελτίωση της στοματικής υγείας πιθανόν μειώνει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου», ήταν το συμπέρασμα μιας από τις μελέτες.
 «Η περιοδοντική νόσος, η οποία προκαλείται από τα παθογόνα βακτήρια του στόματος, μπορεί να συμπεριληφθεί ως ένας από τους πολλούς παράγοντες κινδύνου των καρδιακών νοσημάτων», κατέληξε μια άλλη μελέτη.
Επίσης μεγάλοι κίνδυνοι μπορεί να υπάρξουν σε ασθενείς με διάφορα προβλήματα της καρδιάς και επεμβάσεις σε αυτήν .
Έτσι μπορούμε να κατατάξουμε τους ασθενείς  με  περιοδοντική φλεγμονή σε δύο κατηγορίες κινδύνου :
Α. ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ
Ασθενείς με προσθετικές βαλβίδες ( περιλαμβανομένων και των βιοπροσθετικών βαλβίδων και των ομοιομοσχευμάτων), Conduits και εμβαλώματα.
Ασθενείς με χειρουργικές επικοινωνίες ( Shunts).
Ασθενείς με προηγούμενα προβλήματα ενδοκαρδίτιδας.
Ασθενείς με συγγενείς κυανωτικές καρδιοπάθειες (π.χ. μονήρης κοιλία, τετραλογία του Fallot, μετάθεση των μεγάλων αγγείων κ.λ.π.).
Ασθενείς με χειρουργικά διορθωμένη ενδοκαρδιακή βλάβη.

      
Β. ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΕΝΔΙΑΜΕΣΟΥ ΚIΝΔYΝΟΥ
·        Ασθενείς με οποιαδήποτε συγγενή καρδιοπάθεια που δεν υπάγεται στην κατηγορία Α ή Γ
·        Ασθενείς με βαλβιδοπάθειες , συνεπεία ρευματικού πυρετού
·        Ασθενείς με υπερτροφική αποφρακτική μυοκαρδιοπάθεια
·        Ασθενείς με πρόπτωση της μιτροειδούς και συνοδό, ανεπάρκεια της μιτροειδούς ή και πάχυνση της βαλβίδας.
Σε οδοντιατρικές επεμβάσεις που προκαλούν αιμορραγία των ούλων ή των βλεννογόνων της στοματικής κοιλότητας, περιλαμβανομένων των περιοδοντικών επεμβάσεων, των εξαγωγών , τοποθέτηση εμφυτευμάτων κλπ., πρέπει να γίνει χημειοπροφύλαξη για πιθανό κίνδυνο ενδοκαρδίτιδας.
Γ. ΔΕΝ ΣΥΝΙΣΤΑΤΑΙ ΧΗΜΕΙΟΠΡΟΦΥΛΑΞΗ ΓΙΑ ΕΝΔΟΚΑΡΔΙΤΙΔΑ
Μεμονωμένη μεσοκολπική επικοινωνία δευτερογενούς τύπου ( ostium swecundum)
·        6 μήνες μετά την επέμβαση σε  περιπτώσεις μεσοκολπικής επικοινωνίας , μεσοκοιλιακής επικοινωνίας , βατού αρτηριακού πόρου ή γενικά σε χειρουργικά διορθωμένη ενδοκαρδιακή βλάβη, με ελάχιστη ή καθόλου υπολειπόμενη αιμοδυναμική επιβάρυνση,
·        Πρόπτωση της μιτροειδούς χωρίς συνοδό φύσημα ανεπάρκειας της βαλβίδας.
·        Σε αορτοστεφανιαία παράκαμψη.
·        Σε λειτουργικά ή αθώα καρδιακά φυσήματα.
·        Σε ιστορικό νόσου Kawasaki χωρίς βαλβιδική δυσλειτουργία.
·        Σε ιστορικό ρευματικού πυρετού χωρίς βαλβιδική δυσλειτουργία.
·        Σε καρδιακή βηματοδότηση ( διαφλέβια ή επικαρδιακή ) ή εμφύτευση αυτόματου απινιδωτή. 
Ø Πνευμονοπάθειες
Τα μικρόβια που υπάρχουν στο στόμα μας, συνεχώς τα εισπνέουμε και στους πνεύμονές μας. Αυτό για έναν υγιή άνθρωπο δεν είναι πρόβλημα.
Σε έναν οργανισμό όμως με μειωμένο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να προκαλέσουν χάος.
Η περιοδοντίτιδα  συνδέεται άμεσα  με την εμφάνιση νόσων του αναπνευστικού, όπως είναι η πνευμονία και η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, για τις οποίες ευθύνεται η εισρόφηση μικροβίων από το στοματοφάρυγγα.
Σε ασθενείς με βρογχικό άσθμα σε τελευταίες έρευνες που έχουν γίνει, θεωρείται απαραίτητο η άριστη στοματική υγεία για την καλύτερη εξέλιξη του βρογχικού άσθματος και εν γένει των λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι, σύμφωνα με μελέτες, τα άτομα με κακή στοματική υγιεινή αντιμετωπίζουν κατά 4,5 φορές υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης χρόνιας αναπνευστικής νόσου σε σχέση με εκείνους που φροντίζουν να έχουν ένα υγιές στόμα.
Μια μεγάλη μελέτη, έδειξε άμεση σχέση μεταξύ κακής στοματικής υγείας και ενδονοσοκομειακής πνευμονίας. Η βελτίωση της στοματικής υγιεινής είχε ως αποτέλεσμα την μείωση της εμφάνισης πνευμονίας κατά 40%.
Με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα, ο ρόλος της περιοδοντικής θεραπείας στη μείωση του κινδύνου για νόσο του αναπνευστικού, αποτελεί σημαντικό παράγοντα βελτίωσης της ποιότητας ζωής των ασθενών


Ø    Καρκίνος του στόματος
Σ ένα στόμα με κακή υγιεινή και όπου όλα ή σχεδόν όλα τα δόντια θα είναι τερηδονισμένα  αν όχι κατεστραμμένα .
Σε ένα τέτοιο στοματικό περιβάλλον, θα υπάρχει πάντοτε μεγάλος κίνδυνος να εμφανιστεί καρκίνος  του στόματος , λόγω της συνεχούς τριβής και τραυματισμού   των μαλακών ιστών  επί των οξύαιχμων κατεστραμμένων δοντιών.

Ø Σακχ. Διαβήτης
Είναι γνωστό στους οδοντιάτρους ότι οι ασθενείς με διαβήτη έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να νοσήσουν από περιοδοντίτιδα. Η σχέση των δύο όμως είναι αμφίδρομη. Η κακή στοματική υγεία είναι παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη διαβήτη, κυρίως λόγω της ύπαρξης φλεγμονής.
Μη εύκολα ελεγχόμενος διαβήτης συσχετίζεται άμεσα με κακή στοματική υγιεινή ιδιαίτερα με ουλίτιδα και περιοδοντίτιδα.
Μελέτες δείχνουν ότι σε ασθενείς με διαβήτη και περιοδοντίτιδα, όταν επιτευχθεί σταθεροποίηση και βελτίωση της τελευταίας, ελέγχεται καλύτερα και ο διαβήτης.
Ø Στυτική Δυσλειτουργία
Η χρόνια περιοδοντική νόσος προκαλείται από βακτήρια του στόματος, τα οποία δημιουργούν φλεγμονές στα ούλα και πολύ εύκολο περνούν στην κυκλοφορία του αίματος. Η παρουσία αυτών των βακτηρίων έχουν συσχετισθεί με αγγειακά προβλήματα, μεταξύ των οποίων και  στυτική δυσλειτουργία.
Οι άντρες με σοβαρή ουλίτιδα και περιοδοντίτιδα  διαπιστώθηκε πως είχαν 3,29 φορές περισσότερες πιθανότητες να πάσχουν από στυτική δυσλειτουργία έναντι εκείνων που δεν έπασχαν από περιοδοντικά προβλήματα.

Ø Επιπλοκές κύησης
Η ουλίτιδα προσβάλει το 60 – 75 % των εγκύων. Η κακή στοματική υγεία της εγκύου μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο τοκετό και χαμηλό βάρος του νεογέννητου.
Όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, οι έγκυες γυναίκες, που έχουν βαριά περιοδοντική νόσο, αντιμετωπίζουν κατά 7,5 φορές υψηλότερο κίνδυνο να γεννήσουν πρόωρα, σε αντίθεση με τις έγκυες, που έχουν υγιή δόντια. Επίσης, έρευνες έχουν δείξει η περιοδοντική νόσος ενοχοποιείται για την μείωση του βάρους του νεογέννητου βρέφους κατά 25%.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι υπάρχουν δύο πιθανοί μηχανισμοί για αυτό: η ύπαρξη φλεγμονής στο στόμα και τα παθογόνα βακτήρια που μπαίνοντας στην κυκλοφορία του αίματος από το στόμα μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή του πλακούντα.
Η ασφαλής περίοδος για οδοντιατρική θεραπεία κατά την εγκυμοσύνη είναι το 2ο τρίμηνο. Σε περίπτωση που σχεδιάζεται εγκυμοσύνη, θα πρέπει να γίνει μια προληπτική επίσκεψη στον οδοντίατρο.


Ø Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια
Τα άτομα με περιοδοντική νόσο έχουν 4,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν χρόνια νεφρική ανεπάρκεια (ΧΝΑ). Αυτό καθιστά την κακή στοματική υγεία  το πιο ισχυρό προγνωστικό παράγοντα της ΧΝΑ..

Ø Γεροντική άνοια
Σε μία μελέτη που έγινε σε οίκους ευγηρίας στην Αμερική, βρέθηκε ότι  υπάρχει σχέση μεταξύ της κακής στοματικής υγείας και της άνοιας. Οι ερευνητές παρακολούθησαν 5.468 ανθρώπους για 18 χρόνια και παρατήρησαν ότι, μεταξύ των ατόμων που ακόμη είχαν τα φυσικά τους δόντια, αυτοί που δήλωσαν ότι δεν βουρτσίζουν τα δόντια τους καθημερινά, είχαν 22% - 65% μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν άνοια, από αυτούς που δήλωσαν ότι βουρτσίζουν 3 φορές την ημέρα.

Ø Επιληψία  και στοματική υγιεινή
Σε ασθενείς με φτωχή στοματική υγιεινή και ειδικά με περιοδοντίτιδα, έχει φανεί από έρευνες , ότι υπάρχει μεγάλη σχέση με  την ανθεκτική επιληψία καθώς και με την συχνότητα των κρίσεων αυτής της ασθένειας..
Μελέτες σε ασθενείς που  βελτίωσαν  την  περιοδοντική τους κατάσταση, είχαμε   μείωση του αριθμού και της έντασης των κρίσεων
.
Ø Παράπλευρα Προβλήματα και Επιπτώσεις
Η απώλεια των δοντιών αργά ή γρήγορα θα οδηγήσει σε αισθητικά προβλήματα και προβλήματα εμφάνισης , ιδιαίτερα λόγω της απώλειας των προσθίων δοντιών .
Η απώλεια των δοντιών όπως όλοι καταλαβαίνουμε θα οδηγήσει σε πολλά  προβλήματα και επιπτώσεις από την όλη κατάσταση
·        Ψυχολογικά προβλήματα
·        Προβλήματα σχέσεων
·        Κοινωνικά προβλήματα
·        Επαγγελματικά προβλήματα
·        Οικονομικά προβλήματα
·        Προβλήματα εξεύρεσης εργασίας
·        Το άτομο που έχει χάσει τα δόντια ,έχει έντονο πρόβλημα εμφάνισης, με αποτέλεσμα   παύει να χαμογελάει ακόμα και να μιλάει επειδή  έχει  συναίσθηση  της εμφάνισης του όταν ανοίγει το στόμα του για να μιλήσει ή πολύ περισσότερο να χαμογελάσει ,
·        Προβλήματα επικοινωνίας. Κλείνεται στον εαυτό του, μειώνει τις επαφές του στις εντελώς απαραίτητες και γενικώς η όλη κατάσταση του γίνεται ένα μόνιμο άγχος..
·        Πέραν αυτής της ψυχολο-κοινωνικής κατάστασης δημιουργούνται λειτουργικά προβλήματα ως προς την μάσηση και την  ομιλία που επιδεινώνουν την όλη κατάσταση.
Τα παρά πάνω προβλήματα και οι  επιπτώσεις απο την κακή υγιεινή και την περιοδοντίτιδα , έχουν  μεγάλο αντίκτυπο  στην επαγγελματική καριέρα του ασθενούς. Όχι μόνο στο θέμα της επικοινωνίας με τους γύρω του (Πελάτες, προσωπικό, προϊσταμένους κλπ) αλλά και στο θέμα των χαμένων εργατοωρών , χαμένων εσόδων κλπ  

Τέλος πέραν των αναφερθέντων προβλημάτων στην στοματική κοιλότητα , την  γενικότερη υγεία και τις παράπλευρες επιπτώσεις , η  όλη κατάσταση λόγω της  μειωμένης ικανότητας μάσησης, ομιλίας, γεύσεως, εμφάνισης και γενικώς της επικοινωνίας, οδηγεί σε υποβάθμιση της ποιότητας ζωής του ασθενούς .


ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Προσέχουμε την στοματική μας υγιεινή για να έχουμε όχι μόνο τα δόντια μας αλλά και την υπόλοιπη μας υγεία, σωματική και ψυχική και χωρίς προβλήματα στις κοινωνικές , επαγγελματικές και σεξουαλικές μας σχέσεις και για μια καλύτερη ποιότητα ζωής.

v Κείμενο- Βιβλιογραφικη Έρευνα: Κριτσωτάκη Μαρία Ειρήνη
          Φοιτήτρια Οδοντιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ
v Επιμέλεια: Κριτσωτάκης Σταύρος
          Χειρ. Οδοντίατρος


Εάν σας αρέσει το blog  μας , κάνετε  εγγραφή, για να ενημερώνεστε ανελλιπώς.

Περισσότερες πληροφορίες για την συσχέτιση στοματικής υγείας και γενικής υγείας ,  στα Links του blog μας Kiss & Smile

Πηγές:
American Academy of Periodontology;
Clinical Calcium, 2012 Dental Update, 2010;
 South Asian Journal of Cancer, 2012;
Cancer Prevention Research, 2013
Journal of Clinical Nursing, 2010;
Ginekologia Polska, 2012;
Dental Clinics of North America, 2013
Journal of General Internal Medicine, 2008;
 Current Opinion in Nephrology and Hypertension, 2010
 American Journal of Kidney Disease, 2008;
 Journal of Periodontology, 2010
 Annals of Periodontology, 1998;
 Diabetes Care, 2010;
Diabetes and Metabolism Journal, 2012;
Journal of Applied Oral Science, 2013
Annals of Periodontology, 2003;
Journal of Periodontology, 2013
 Internal and Emergency medicine, 2011;
International Journal of Oral Science, 2012;
 Nursing Research, 2013
Journal of the American Geriatrics Society, 2012;